Recensie Apple TV+-serie 'Lincoln's Dilemma'

Regie: Barak Goodman, Jacqueline Olive | Cast (stemmen): Jeffrey Wright (verteller), Bill Camp (Abraham Lincoln), Leslie Odom Jr. (Frederick Douglass), e.a. | Afleveringen: 4 | Speelduur: 54-59 minuten | Jaar: 2022

In de documentaireserie Lincoln's Dilemma wordt knap de balans gevonden tussen informatie, perspectief, verdieping, spanning en dramatiek. Door niet alleen president Abraham Lincoln te volgen en hoe hij met slavernij en de Amerikaanse Burgeroorlog omging, maar ook het verhaal te vertellen van onder meer Frederick Douglass en stem te geven aan de slaven zelf.

Lincoln's Dilemma grijpt je meteen bij de lurven door te starten met beelden van de bestorming van het Capitool te Washington, op 6 januari 2021. Het verleden van Lincoln blijkt vandaag de dag nog steeds relevant. Dan worden we meegenomen naar dat verleden, beginnende met een populaire koorddanser. Net als hij moet Lincoln vanaf de start van zijn politieke carrière voortdurend op allerlei manieren in balans zien te blijven.

Lincoln's Dilemma is geen portret van de man of een biografie. De documentaireserie begint bij zijn verkiezingswinst in 1860. Ondanks dat hij tijdens zijn campagne beloofde dat hij niet aan de slavernij in de zuidelijke staten van de VS zou toornen, scheidden die zich meteen af zodra de uitslag bekend is. De spanning loopt meteen hoog op, zeker doordat Lincoln een deel van zijn reis naar Washington, om ingehuldigd te worden als president, incognito moet afleggen vanwege reële moorddreigingen.

In ongeveer vier uur wordt vervolgens beknopt maar doeltreffend het verhaal van Lincoln tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog verteld, dat van het verloop van de oorlog zelf en van Lincolns dilemma: wat te doen met slavernij? Hij luistert vaak naar de mening van abolitionist (en voormalig slaaf) Frederick Douglass, die daarom ook veelvuldig aan het woord komt in de serie. Toch gelooft Lincoln eerst niet in het stoppen van slavernij of in een samenleving waarin wit en zwart gelijkwaardig zijn.

Maar door de lengte en de verschrikkingen van de oorlog begint hij langzamerhand van gedachte te veranderen. En daar daarna naar te handelen, wat hem uiteindelijk de bijnaam 'De Grote Emancipator' zou opleveren. Lincoln's Dilemma brengt dat dilemma overtuigend over, met behulp van een klein leger aan historici uit alle uithoeken van de Verenigde Staten. Jong, oud, man, vrouw, wit en zwart komen allemaal aan het woord om het vertelde verhaal te duiden en te verdiepen. Stuk voor stuk zijn het goede vertellers met een boeiend verhaal. Ook daarin wordt die balans gezocht en gevonden.

Er worden echter geen doekjes gewonden om waar de oorlog draaide, wat soms nog wel eens het geval is in dit soort documentaires (denk aan Ken Burns' twaalf uur lange Civil War): slavernij. Ondanks de titel ligt de focus niet alleen op Lincoln, maar ook op het onderwerp van zijn dilemma: de slaven zelf. Naast de vertelstem en die van onder andere Lincoln en Douglass worden ook citaten van slaven door acteurs ingesproken, zodat ook zij een stem krijgen in dit verhaal. Een stem die maar al te vaak vergeten wordt. Het geeft een extra dimensie aan Lincoln's Dilemma.

Desalniettemin is het dilemma van Lincoln de haak waar alles aan wordt opgehangen. Daarbij worden zijn racistische uitspraken voor en tijdens de oorlog niet uit de weg gegaan. De tegenstellingen tussen zijn verschillende gezichten maken van Lincoln's Dilemma toch nog een portret van de man. Volgens sommige historici een complex figuur met een legendarische nalatenschap maar dus ook duidelijke gebreken. Volgens anderen een sluw politicus die aan iedereen het gezicht liet zien dat hij dacht dat ze wilden te zien, om te proberen een verdeeld land zoveel mogelijk bij elkaar te houden.

Zoals Lincoln op allerlei manieren blijft balanceren, zo doet Lincoln's Dilemma dat ook. Het tempo wordt er gedurende de bijna vier uur goed ingehouden. Daarin wordt veel informatie gestopt, maar toch wordt het nooit te veel of worden de rode lijnen uit het oog verloren. Qua verteltechniek doet Lincoln's Dilemma niets nieuws, met de bekende camera die over foto's van de oorlog glijdt en het scala aan 'talking heads' van die historici. Wel blijft Lincoln's Dilemma vier uur lang boeiend en informatief, en zou daarmee ook geschikt zijn om in de klas te gebruiken.



Lincoln's Dilemma is te zien bij Apple TV+.