Recensie Netflix-serie 'The Sandman'

Regie: Jamie Childs, Andrés Baiz, Mairzee Almas, e.a. | Cast: Tom Sturridge (Morpheus/Dream), Boyd Holbrook (The Corinthian), Patton Oswalt (Matthew de raaf), David Thewlis (John Dee), Vivienne Acheapong (Lucienne), Vanesu Samunyai (Rose Parker), Sandra James-Young (Unity Kincaid), e.a. | Afleveringen: 10 | Speelduur: 37-54 minuten | Jaar: 2022

Het is haast een onmogelijk opgave om de geschiedenis, vele verschijningsvormen en alter ego's van de DC-superheld Sandman helder op een rijtje te zetten. De bekende Britse schrijver Neil Gaiman gaf eind jaren tachtig een nieuw draai aan de comicserie uit de jaren zeventig, waarbij hij zich richtte op Morpheus/Dream als de Sandman. Decennialang waren er plannen om deze bejubelde stripreeks naar het witte doek te brengen, maar dat resulteerde in een ware productiehel. Na vele versies te hebben afgekeurd gaf Gaiman akkoord voor een tiendelige Netflix-serie waarvoor hij zelf als producent optrad.

Morpheus/Dream heeft als meester van de dromen onder meer het vermogen nachtmerries te scheppen die de wakkeren het leven zuur maken. Hij maakt deel uit van een kosmische familie genaamd The Endless, waarbinnen het allesbehalve pais en vree is. Wanneer Morpheus door een occult ritueel gevangen wordt genomen, verdwijnt hij ruim een eeuw van het toneel. Eenmaal bevrijd blijkt zijn koninkrijk in verval geraakt en zijn drie belangrijkste hulpstukken (een rode edelsteen, een masker en een zakje met zand) hem ontnomen. Aan hem de taak deze artefacten terug te vinden, terwijl vanuit alle hoeken gevaar loert.

The Sandman is een perfect voorbeeld van een verfilming waarbij de schrijver van het bronmateriaal afstand had moeten houden. Het universum dat Gaiman creëerde is zo omvangrijk en complex dat het onmogelijk te vatten is in slechts tien afleveringen van gemiddeld driekwartier. Je moet dan ook voortdurend je hoofd aan het werk zetten om te bevatten wat er allemaal speelt en hoe alles in elkaar grijpt. Het is dan ook schier onmogelijk om relaxt achteroverhangend het allemaal op je af te laten komen. Je moet er echt je kop bij houden.

Daar komt bij dat met grote regelmaat concepten en situaties voorbijkomen die in bijzinnen door de personages worden geuit, maar die van de kijker verlangen dat ze weer helemaal hun bevattingsvermogen resetten. De makers doen dit zelfs met bijfiguren, waaronder niet de minste. Zo gaat Morpheus de strijd aan met de duivel, bezoekt hij drie wijze vrouwen die doen denken aan de heksen van MacBeth en reist hij voortdurend tussen droom en werkelijkheid. Het is allemaal een behoorlijk verwarrende toestand en het lukt de makers maar niet om het allemaal rustig te laten indalen.

Wat niet helpt is dat dat schrijvers zich verliezen in ogenschijnlijke details. Zo is een hele aflevering gewijd aan Morpheus' zus de Dood. Een prachtige emotionele aflevering, maar hij valt uit de toon in het grotere verhaal. Dan is er weer driekwartier die zich geheel afspeelt in een Amerikaanse diner, waarin de bezitter van de rode edelsteen iedereen weet te manipuleren. Een derde voorbeeld is de ontmoeting die Morpheus elke eeuw heeft met een man die maar niet wil sterven. Het zijn uitstapjes die afleiden van de hoofdmoot en enkel functioneel lijken in het demonstreren van Gaimans tomeloze fantasie.

Op twee derde van de serie vormt zich een nieuwe verhaallijn, waardoor alles weer omver wordt gegooid en een overdaad aan extra personages de boel vooral komt ophouden. Deze ontwikkeling leidt misschien tot nieuwe invalshoeken, maar brengt ook eindelijk enige richting in een verhaal dat alle kanten opschiet. Wat bij niet helpt zijn de matige visuele effecten van met name de eerste helft. De greenscreens waren kennelijk niet aan te slepen en vaak heb je het idee dat je zit te kijken naar een matig computerspel waartegen een monotoon spelende hoofdrolspeler compleet wegvalt.

The Sandman is wat de Amerikanen een 'mixed bag' zouden noemen. De fantasie van Neil Gaiman blijkt simpelweg te omvangrijk voor tien afleveringen. En dan te bedenken dat hier nog maar twee reeksen zijn verfilmd. Een voortzetting lijkt dan ook onvermijdelijk, als is het maar omdat na tien aflevering wordt geëindigd met een enorme cliffhanger. Het is te hopen dat de makers in de toekomst meer focus weten te behouden en dat Gaiman als veel te betrokken producent het werk aan anderen overlaat.



The Sandman is te zien bij Netflix.