Recensie Videoland-serie 'Sleepers'

Regie: Aaron van Valen | Cast: Robert de Hoog (Martin), Teun Kuilboer (Willem), Maryam Hassouni (Noura), Julmar Simons (Dwight), Lineke Rijxman (Ans), Mike Reus (Rob), e.a. | Aantal afleveringen: 6 | Speelduur: 41-43 minuten | Jaar: 2022

Het is een mening, maar ik vind dat creatieve makers tot op zekere hoogte een maatschappelijke verantwoording dragen. Uiteindelijk is iedereen verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag, maar culturele producten als films, series en muziek kunnen daar grote invloed op hebben. In Nederland zijn de meeste mensen fel tegen het gebruik van de meest vernietigende ziekte als scheldwoord. De schrijvers van Sleepers kiezen er schaamteloos voor om vrijwel elk personage dit woord veelvuldig in de mond te nemen. Het wordt al gauw een gezwel in de serie.

Martin en Willem zijn twee bevriende belhamels die door een criminele baas onder zijn hoede worden genomen. De man blijkt een betere vader voor het tweetal dan hun eigen vader. Hij zorgt ervoor dat Martin politieagent wordt, zodat hij iemand bij justitie heeft die hem helpt de wet te ontwijken. Inmiddels is Martin rechercheur die niet weet wat hem overkomt wanneer zijn surrogaatvader wordt neergeknald. Al snel leert hij via Willem wat er speelt en daarmee is het lont aangestoken.

Wat Willem doet? Eh, aan een tafel zitten in een eettentje. Het karakter van zijn personage is vrij duidelijk, maar zijn precieze werkzaamheden blijven onbedoeld een mysterie. Martin is wat de serie een 'sleeper' noemt, maar dat woord heeft betrekking op een inactieve agent of spion die op commando geactiveerd kan worden. Martin is echter een mol, een rat, een corrupte wetshandhaver - geen sleeper.

Het zal nu al wel duidelijk zijn: Sleepers is geen beste serie. Dat is jammer, want bij producties van eigen bodem hoop je er niet op dat ze falen. Er is al genoemd dat er een hoop wordt gevloekt, onder andere met die afgrijselijke ziekte maar ook regelmatig met het homofobe 'flikker'; de Nederlandse taal kent genoeg scheldwoorden om de scripts mee te vullen zonder ooit over te hoeven gaan op inmiddels ongepaste varianten.

De gewone woorden die overblijven zijn ook niet best: de dialogen tussen personages zijn over het algemeen erg knullig en onrealistisch. Hier en daar ook ergerlijke letterlijke vertalingen uit het Engels: "Je weet toch dat ik je rug heb." Dat brengt ook met zich mee dat sommige acteurs gewoon geen goede prestatie leveren. Onnatuurlijk woordgebruik heeft het risico dat het onnatuurlijk wordt uitgesproken.

Wie daar geen last van heeft, is hoofdrolspeler en coscenarist (en coproducent) Robert de Hoog. Ja, hij spreekt de woorden die hij deels zelf heeft geschreven, maar hij is getalenteerd genoeg om ze overtuigend uit zijn strot te krijgen. Er zijn ook momenten waarop hij uitsluitend moet reageren via blikken en ook daarmee is hij indrukwekkend goed bezig.

Dat zijn meestal de sterkste momenten. Niet omdat je dan even niet hoeft te luisteren naar een onrealistisch gesprek, maar omdat je dan eindelijk iets voelt. Sleepers heeft niet echt personages waarmee je kunt meeleven. Niemand is daar echt prettig genoeg voor (vrijwel iedereen is op een bepaalde manier corrupt) en het verhaal is niet op zo'n manier opgebouwd dat handelingen of wendingen een snaar zullen raken.

In één geval is het zelfs een gigantisch gat: een andere criminele organisatie wil via Martin de naam leren van een mogelijke kroongetuige die op het punt staat de boel te verlinken. Martin ontdekt wie degene is die wordt gezocht, maar geeft aan de informatie niet te delen. Enkele scènes later weet de organisatie wat de naam van die getuige is. Dit verhaallijntje is gespreid over meerdere afleveringen, heeft niet echt nut en komt via deze onlogische wijze kort daarna ten einde.

Er lopen meerdere verhaallijnen en die voelen al losstaand. In de laatste aflevering – die overigens een wagenwijde opening is voor een tweede seizoen – komen er enkele wel bij elkaar, maar niet op een verrassende of sterke manier. Het voelt alsof de makers een hogere dunk hebben van de kwaliteit van de serie. Veel zaken komen niet goed uit de verf of leiden af: wat doet die hele criminele organisatie nou precies? Toch minder spannend als je niet weet waar personages om vechten.

Wie weet volgen er meer antwoorden in een tweede seizoen. Gezien het budget dat Videoland heeft uitgetrokken om deze serie mee te promoten gaat dat er vast wel komen. Maar behalve meer toelichting mag vooral de kwaliteit van het schrijfwerk omhoog worden geschroefd. En minder van dat foute gescheld, minder leentjebuur bij andere series en minder achtergrondmuziek – je zult weinig momenten vinden waarop geen duistere klanken zijn die de spanning proberen te creëren die de serie zelf niet biedt.



Sleepers is te zien bij Videoland.