Recensie Netflix-serie 'You' seizoen 4

Regie: Harry Jierjian, John Scott, Rachel Leiterman, e.a. | Cast: Penn Badgley (Joe Goldberg/Jonathan Moore), Charlotte Ridtchie (Kate Galvin), Tilly Keeper (Lady Phoebe), Amy-Leugh Hickman (Nadia), Ed Speleers (Rhys Montrose), Lukas Gage (Adam), Tati Gabrielle (Marienne Bellamy), e.a. | Aantal afleveringen: 10 | Speelduur: 42-50 minuten | Jaar: 2023

Het is altijd te prijzen wanneer makers van filmreeksen en televisieseries er wat variatie ingooien en niet keer op keer hetzelfde stramien volgen. Want laten we eerlijk zijn: hoe goed Dexter ook was, het draaide vrijwel elk seizoen toch om een nieuwkomer die de handelswijze van de 'ethische seriemoordenaar' Dexter Morgan dreigde te onthullen. De Netflix-serie You bevatte eenzelfde gevaar, al dreigde deze serie sneller sleets te worden dan Dexter.

Het is dan ook verfrissend dat er voor het vierde seizoen uit een compleet ander vaatje wordt getapt. Niet alleen omdat het strijdtoneel zich heeft verplaatst van de Verenigde Staten naar de Londense upperclass, maar ook omdat het nu eens hoofdpersoon Joe zelf is die moet vrezen voor zijn veiligheid. Hij wordt namelijk op de hielen gezeten door een idioot die hem moorden in de schoenen probeert te schuiven. De plotwijziging zorgt voor een nieuwe dynamiek, al moet Joe het zien te rooien te midden van een groep zeer vervelende snobs.

Na het vorige seizoen, waarin Joe zijn 'partner in crime' en grote liefde Love Quinn om zeep hielp, heeft hij zich een andere identiteit aangemeten in Londen. Hij heeft nu Jonathan Moore en heeft de tondeuse links laten liggen. Hij heeft de boel zo weten te draaien dat Love het kwaadaardige brein achter de gebeurtenissen was en Joe het zelf niet heeft overleefd. Als literatuurprofessor korte Amerikaanse verhalen (waar je kennelijk geen enkele kwalificaties voor nodig hebt) leidt Joe onder zijn valse naam een redelijk eenvoudig leven.

Joe mengt zich onder de highsociety van verwende influencers, omhooggevallen kunstenaars, bloedirritante rijkeluiskindjes, net iets te zelfverzekerde auteurs en snobistische galeriehouders. Met al deze leegte is het even flink doorbijten voor de kijker, want er is eigenlijk niemand sympathiek. Slim gedaan door de makers maar ook een beetje doorzichtig, want hierdoor ligt de empathie volledig bij Joe, vooral als blijkt dat hem na een avondje uit een moord in de schoenen wordt geschoven.

Met sms'jes wordt de voormalige boekverkoper en nieuwbakken docent afgeperst: de dader kent zijn ware identiteit en kennelijk is hij niet de enige die meer van Joe afweet. Er wordt nog een metafactor toegevoegd als Joe in aanraking komt met een razend slimme studente die een expert is in de betere Britse pageturners van bijvoorbeeld Agatha Christie. Deze Nadia lijkt hem op weg te willen helpen met het vinden van de chanteur. Ze praten heel wat af over de situatie waarin ze zichzelf bevinden.

Voor het eerst is een seizoen van You opgedeeld in twee hoofdstukken die in porties met een maand tussentijd op Netflix zijn gedropt. De schrijvers hebben deze nieuwe strategie wel heel letterlijk genomen. Er zit een duidelijk knip in plot en aanpak tussen de eerste vijf en de tweede vijf afleveringen, compleet met een soort tussentijdse afronding. Het productieteam had prima het hele seizoen kunnen vullen met alleen de vraag wie Joe zo onder druk zet en vooral wat de motieven daarvoor zijn.

Maar in de tweede reeks, die vanaf 9 maart te zien is, wordt het perspectief compleet overboord gegooid en de koers resoluut gewijzigd. Op een enkeling na hebben de vele irritante bijfiguren nauwelijks nog een functie. Bovendien gooien de schrijvers het volledig op de psychische toestand van Joe, wat in schril contrast staat met de man die seizoenenlang werd neergezet als weliswaar behoorlijk gestoord, maar ook als berekenend, gehaaid en opportunistisch. Het hoofdpersonage wordt aan het wankelen gebracht en het komt eigenlijk niet meer goed.

Meer dan voorheen wordt er bovendien teruggegrepen op personages uit andere seizoenen. Dan dringt het besef door dat ondanks de verandering van milieu en toon You toch formulewerk begint te worden. De vergelijkingen met Dexter worden nog sterker, al is het maar vanwege de overdaad aan voice-overs van hoofdrolspeler Penn Badgley die vrijwel al zijn zinnen langzaam begint maar ratelend afrondt.

Seizoen vier van deze succesvolle Netflix-serie is wat Engelstaligen een 'mixed bag' zouden noemen. Het begint sterk, maar verliest zichzelf in gekunstelde plotwendingen en vergeefse pogingen om het over een andere boeg te gooien. En iemand moet de kijker toch eens uitleggen hoe Joe het klaarspeelt zich telkens te omringen met mensen die makkelijk hun schouders ophalen om uiteindelijk prima mee kunnen gaan in zijn tamelijk lugubere geest.



You is te zien bij Netflix.