Recensie Apple TV+-serie 'Servant' seizoen 4

Regie: Dylan Holmes Williams, Ishana Shyamalan, Nimród Antal, e.a. | Cast: Lauren Ambrose (Dorothy Turner), Toby Kebbell (Sean Turner), Nell Tiger Free (Leanne Grayson), Ruper Grint (Julian Pearce), Boris McGyver (oom George), e.a. | Afleveringen: 10 | Speelduur: 25-32 minuten | Jaar: 2023

Toen vier jaar geleden de psychologische thrillerserie Servant startte, bleek het project intrigerend door vaagheid en ongrijpbaarheid. De serie, opgetuigd door de Brit Tony Basgallop en regisseur M. Night Shyamalan, draaide om een op het eerste oog geslaagd jong gezin in Philadelphia dat met een grote tragedie te maken kreeg. Hun pasgeboren zoontje Jericho overleed door een ongelukkige samenkomst van omstandigheden en werd vervangen door een levensechte pop om zijn getraumatiseerde moeder te sparen.

Aanvankelijk leek het alsof Jericho's moeder Dorothy, een succesvol televisiereporter, geloofde dat haar zoontje echt leefde. Aan het eind van het eerste seizoen sloot ze ook echt weer een levend jongetje in de armen. De komst van het mysterieuze kindermeisje Leanne zorgde voor grote veranderingen bij het stel, maar leidde vooral tot een aaneenschakeling van opgekropte emoties, spanningen en merkwaardige voorvallen.

Nu we zijn beland bij het vierde en laatste seizoen van Servant kunnen we de balans opmaken ten aanzien van de vraag waar we nou eigenlijk veertig afleveringen naar hebben zitten kijken. Het eerste en tweede seizoen werden gedomineerd door onheilspellend mysterie. Het derde seizoen kreeg door het uitblijven van een duidelijk plot nog het voordeel van de twijfel, vooral vanwege het haast apathische spel van hoofdrolspeelster Lauren Ambrose.

Na de enorme cliffhanger vorig jaar, waarbij Dorothy van grote hoogte in het trapgat te pletter viel, blijkt ze gelukkig nog te leven. Aan haar bed gekluisterd zoekt ze, tot grote frustratie van Leanne, steun bij een tweetal vrouwelijke verplegers. Haar echtgenoot Sean is een succesvol uitfoeterkok op televisie, met Gordom Ramsey-achtige trekjes. Leanne begint zich echter steeds vreemder en vooral (passief) agressiever te gedragen, wellicht ingegeven door de leden van een religieuze sekte die zich steeds meer in haar leven wroeten.

Het is een bijzondere constatering dat Servant zich vier seizoenen lang wist te voeden met een minimum aan plot en een maximum aan sfeer. Waar dit eerder nog een gevoel van nieuwsgierigheid wist op te roepen, zorgt het eenmaal aanbeland bij het laatste seizoen vooral voor frustratie. Is het nou allemaal gebakken lucht, ondanks concrete voorvallen als een bedwantsenplaag of een macabere Halloweenviering? Waar de makers lange tijd weg wisten te komen met vaagheid, gaat het nu opeens tegenstaan.

Waar de kilheid van de personages en hun onderlinge liefdeloosheid eerst nog aantrekkelijk onconventioneel leek, zorgt het nu voor grote ergernis. Dit is vooral ingegeven door het feit dat Servant hoogdravend pretentieus is en het gevoel genereert dat er ergens uiteindelijk verlossing en duidelijkheid leek te komen. Toegegeven, de openingsaflevering is opvallend fysiek en kent een hoge mate van tastbare spanning, maar het is een niveau dat de schrijvers niet lang vast weten te houden.

Gelukkig draait het in de laatste vier afleveringen compleet om. Zaken worden opeens opvallend concreet en bijna uitgespeld, waardoor er haast sprake lijkt van een stijlbreuk. Toch komt al deze duidelijkheid op precies het juiste moment. Dan blijken de makers terug te grijpen op kleine details die al vanaf de eerste aflevering aanwezig waren. Het kan dan ook haast niet anders dan dat de volhouder zich zowel beloond als bekocht voelt. Het gevoel "waar hebben we nou eigenlijk naar zitten kijken" blijft aanwezig, zij het in een geheel nieuwe context.



Servant is te zien bij Apple TV+.