Recensie Netflix-serie 'Queen Cleopatra'

Regie: Tina Gharavi | Afleveringen: 4 | Speelduur: 41-48 minuten | Jaar: 2023

Geschiedenis is lastig. Professionele historici weten daarover het meeste, want die hebben zich jaren, decennia, gebogen over niet slechts documenten uit die tijd maar ook over elkaars getrokken conclusies daaruit. Toch blijven veel details slechts speculaties omdat ze nooit zijn genoteerd of de bron mogelijk onbetrouwbaar is. Queen Cleopatra doet een grootste en niet erg belangrijke uitspraak en brengt deze alsof het een feit is – en volgens de meeste experts is dat zeker niet het geval.

Queen Cleopatra vertelt over de opkomst en de ondergang van de beroemdste Oudegyptische heerser. Geleerden vertellen het verhaal van het proces hoe ze aan de macht kwam en bleef, wat ze daarmee deed en hoe ze uiteindelijk stierf. De serie bestaat voornamelijk uit scènes met acteurs die de momenten naspelen; incest, intrige, oorlog en romantiek – het lijkt wel Game of Thrones, ware het niet dat dit simpelweg onze geschiedenis is.

Amper van start en de serie verzuurt door een opmerking van een van de sprekers: "Mijn oma zei tegen mij: wat ze je ook vertellen op school, Cleopatra was zwart." Wat een documentaire had kunnen zijn over de baanbrekende prestaties van dit Egyptische icoon wordt met één zin ineens een rassenkwestie. Het verraadt ook dat deze spreker het onderwerp indook met een niet volledig open geest. Het is wellicht niet honderd procent onmogelijk dat Cleopatra een donkere huidskleur had, maar de kans is evengoed extreem klein.

Toch blijft het niet hangen aan die ene opmerking, het enige dat overblijft is dat de actrice die Cleopatra speelt zwart is. Ze speelt het prima, dus dat is geen issue. Wat volgt is een smeuïge soap vol mensen met grootse ambities en de koelbloedigheid om die te bereiken. Familie of vrienden vermoorden om zelf hogerop te komen lijkt haast de normaalste zaak van de wereld, waardoor een troon niet de meest comfortabele stoel is.

De sprekers zijn het er niet mee eens wanneer Cleopatra in de media wordt getoond als een verleidster die hogerop kwam door mannen met haar charme te manipuleren. En vervolgens is dat wat de scènes wel laten zien. Er wordt heel wat tijd besteed aan haar relaties met Julius Caesar en Marcus Antonius en waar ze zich werkelijk mee bezighield wordt even snel tussen neus en lippen door verteld.

Maar het wordt niet genegeerd. Cleopatra bereikt kortstondig iets dat op zichzelf al ijzersterk is, maar dat ze dit voor elkaar kreeg als vrouw is extra bewijs voor hoe krachtig ze was. Want de Romeinen hadden geen hoge dunk van het zwakke geslacht of de Egyptische cultuur. Ze is niet voor niets een enigmatische ster, die haar eeuwige roem dik heeft verdiend.

Dat is een vraag die voor leken wordt beantwoord via deze toegankelijke serie, evenals waarom het Egyptische rijk zoals het ooit was is verdwenen. De documentaire is zeker niet gemaakt voor zij die al bekend zijn met het verhaal van Cleopatra. Voor hen zullen sommige zaken zelfs op de zenuwen werken, ook al komen er betrouwbare vakkundigen aan het woord. Al helemaal doordat de makers vierkant achter hun statement staan dat Cleopatra een zeer donkere huidskleur had ondanks dat dit vaak met bewijs van tafel is geschoven.

Maar dat is ze niet helemaal kwalijk te nemen. Stel je voor dat je zwart bent en het gros van de geschiedenislessen op school gaan over blanke mensen. Of, in het geval van Cleopatra, mensen met een licht tintje. En die worden dan in films gespeeld door blanke mensen. Wanneer er minieme kans bestaat dat een van de beroemdste leiders onmiskenbaar het uiterlijk had van een Afrikaans iemand, dan is het begrijpelijk dat er mensen zijn die dit met beide handen aangrijpen. Het maakt het niet waar, maar daar hoeft ook weer niet zo'n hysterisch punt van te worden gemaakt.

Queen Cleopatra is niet best, maar lang niet zo rampzalig als de huidige hype beweert. Dit zou zomaar voor wat jonge kijkers een vlammetje kunnen zijn dat een passie voor geschiedenis doet ontwaken. De muziekkeuzes werken niet altijd en zijn soms zelfs belachelijk. De korte introductie van elke aflevering door Jada Pinkett Smith is niet echt nodig en dient geen ander doel dan dat de bekende actrice in haar eigen productie even haar stem kan laten horen. Maar het onderwerp is en blijft fascinerend.



Queen Cleopatra is te zien bij Netflix.