Recensie Netflix-serie 'Riverdale' seizoen 7

Regie: Ronald Paul Richard, Roberto Aguirre-Sacasa, Mädchen Amick, e.a. | Cast: Lili Reinhart (Betty Cooper), Camila Mendes (Veronica Lodge), Cole Sprouse (Jughead Jones), K.J. Apa (Archie Andrews), Madeleine Petsch (Cheryl Blossom), e.a. | Afleveringen: 20 | Speelduur: 40-50 minuten | Jaar: 2023

Waar bij de meeste series angstvallig gevreesd wordt voor het 'jump the shark'-moment, dat bevestigt dat een serie over zijn hoogtepunt heen is, heeft het opmerkelijke Riverdale een dergelijk teken aan de wand tot kunstvorm verheven. Seizoen na seizoen zagen we de verhaallijnen en thema's compleet de weg kwijtraken en inmiddels is alles volledig uit de klauwen gelopen. Tijd dus om terug te keren naar de basis. Hoe? Letterlijk: de serie gaat terug in de tijd, naar de jaren vijftig.

Iets met een explosie die andere dimensies opende, een komeet die Cheryl als heks probeerde tegen te houden en tijdreiziger en/of engel Tabitha – dat is waarom iedereen ineens in de jaren vijftig leeft. Niemand probeert terug naar de thuisdimensie of -tijd te komen, want: geheugenverlies. En met deze gekunstelde en kenmerkende grondslag is het duidelijk dat het laatste seizoen van Riverdale is begonnen. Veel verder kan het niet worden gerekt.

Ooit was Riverdale een mooi commentaar op de American Dream, door de brave Archie-stripboeken van een duister randje te voorzien. Dit zorgde voor een heerlijke mix van moord en milkshakes met interessante personages die niet zo eendimensionaal waren als hun stripboekvarianten. Maar de sinistere diepere lagen sloegen op een gegeven moment door. En niet zo'n klein beetje ook.

De serie verdwaalde in zichzelf: parallelle universums, hekserij, superkrachten, tijdreizen, monsters en aliens... Terugkeren uit de dood of voortleven in een stripverhaal – het kwam allemaal voorbij, zonder goede afronding en vol losse eindjes. De verschillende onderwerpen waren zoals de hoofddekselvariaties van Jughead: je vermoedt dat het ergens op gebaseerd is, maar het resultaat slaat uiteindelijk nergens op.

Waar het precies misging, daar zullen de meningen verdeeld over zijn. Ergens rond het schrappen van de populaire slechterik Hiram waarschijnlijk. Of eerder? Sommige fans zullen nog steeds verward zijn over wie nou precies wanneer de Gargoyle King was en waarom. Wie nog steeds hoopt op een verklaring over waarom Jason in het eerste seizoen is vermoord door zijn eigen vader kan lang wachten.

Hoofdrolspeler K.J. Apa heeft zichtbaar plezier met het nieuwe concept. Hij zet grote ogen op voor het hernieuwde personage dat meer op de originele stripfiguur Archie lijkt dan ooit: onschuldig, onwetend, verrukt en verbaasd. Ook andere acteurs gaven aan enthousiast te zijn over seizoen zeven. Zo vond Madeleine Petsch dat het laatste seizoen weer meer over de onderlinge relaties van de personages ging. Maar in werkelijkheid gaat het vooral – en dat proberen de Amerikanen altijd te verbloemen – over seks.

In het laatste seizoen lijken de makers flink los te gaan om aan elke tienerfantasie gehoor te geven: iedereen doet het met iedereen. Ook Betty en Veronica worden continu tegen elkaar aan geduwd, waarmee duidelijk mag zijn dat de makers eerder tienerjongens dan tienermeisjes als de doelgroep beschouwen. Dat verklaart ook waarom eerder de queerrelatie tussen Cheryl en Toni vooral met een male gaze werd benaderd. Jammer dat deze problematische trend van het seksualiseren van lesbische relaties nog steeds wordt voortgezet.

Ook in het laatste seizoen moeten de dames flink aan de mannenfantasieën gehoor geven. En de mannen? Spoiler alert: er wordt toegespeeld op een mogelijke uitspatting tussen Archie en Reggie (de knappe Reggie!) maar dit is slechts plagerij van de bovenste plank. Schande! De serie blijft vervelend heteromangericht. En dan ook nog eens onder het excuus van strijden voor de seksuele vrijheid van vrouwen, met ambassadeur Betty en haar dagboekfantasieën voorop. Tenenkrommend door mannen bedacht pseudofeminisme.

Na gefaalde queerpersonages als Cheryl en Toni, maar ook geslaagde zoals Kevin, zijn er nu bewust meer personages van kleur toegevoegd. Er wordt sporadisch over het racisme van de jaren vijftig gesproken, maar zo geïsoleerd van de rest van de verhaallijnen dat het misplaatst is. En wanneer Toni het uitmaakt met Cheryl omdat ze blank is wordt hier te weinig op ingegaan, terwijl dit juist een gedurfd onderwerp is. Maar nee, de dames moeten gauw weer samenkomen om pikante foto's te maken.

De waanzin van de verhaallijn van seizoen zeven (en voorgaande seizoenen) creëert voor de makers wel ruimte voor iets unieks: de personages uit de jaren vijftig kunnen terugkijken op hun oude zelven en afscheid nemen. Vooral tijdens de laatste afleveringen wordt duidelijk dat we naar een afscheidsfeest voor de acteurs zitten te kijken. Tijdens de mierzoete slotaflevering worden waarschijnlijk echte tranen gehuild. Je gunt het de jonge acteurs, waarvan velen gedurende deze serie volwassen zijn geworden, van harte.

Het wisselen van personages en verhalen maakt duidelijk dat Riverdale beter had gewerkt als anthologieserie. Dat is ook goed te zien in de afleveringen die een pauze nemen van de hoofdlijn voor opzichzelfstaande korte verhaaltjes. Maar de makers zijn hier te laat achter gekomen. Na zeven seizoenen zien ze in dat het toch echt klaar is met de serie. Of misschien dat er in een parallel universum wel een achtste seizoen zal volgen...



Riverdale is te zien bij Netflix.