Recensie Videoland-serie 'Een Moord Kost Meer Levens'

Regie: Marco van Geffen | Cast: Chris Peters (Paul Spruit), Monic Hendrickx (Gré), Jacob Derwig (Gerard Spruit), Melody Klaver (Birgit Frankot-Theunissen), e.a. | Afleveringen: 4 | Speelduur: 38-47 minuten | Jaar: 2023

Nature of nurture. Word je geboren met een gewelddadige persoonlijkheid of is die het gevolg van slechte opvoeding of omstandigheden? Als we de levensloop van Paul Spruit mogen geloven, dan is het vooral het eerste. Spruit werd in 1984 veroordeeld voor de moord op zijn stiefvader Henk Frankot. Saillant detail: Spruits natuurlijke vader stond bekend als de Donald Duck-colporteur die in de jaren zeventig enkele kinderen seksueel misbruikte en vermoordde.

Wijlen Peter R. de Vries schreef een boek over het leven van Spruit onder de titel Een Moord Kost Meer Levens. Videoland verfilmde het boek en dramatiseerde de boel ook nog wat meer. De familie van De Vries, die zelf aangaf dat het boek het beste is dat hij ooit heeft geschreven, werkte mee aan de verfilming. In vier afleveringen van rond de driekwartier wordt het leven van Spruit geschetst, waarbij begonnen wordt bij zijn eigen misdaad.

De miniserie van Marco van Geffen, die zowel tekende voor de regie als het scenario, dendert met zevenmijlslaarzen door de gebeurtenissen en legt hierbij de meeste nadruk op de criminele gebeurtenissen en de gezinssituatie van Spruit. Wanneer vader Gerard Spruit (weer eens Jacob Derwig) in de jaren zeventig tegen de lamp loopt, blijft zijn gezin in grote verbijstering achter, wat het leven van zoon Paul volledig op zijn kop zet. Als moeder Gré (weer eens Monic Hendrickx) haar ex-man opnieuw in huis neemt, simpelweg omdat ze niet alleen kan zijn, wordt de ellende nog groter.

Deze Henk (weer eens Martijn Fischer) is een bruut met een slechte dronk en losse handjes. Paul probeert zijn moeder en stiefzus te beschermen door weer in zijn ouderlijk huis in Almere te gaan wonen. Als het geweld zich weer eens heeft opgebouwd pakt Paul in een vlaag van woede een tafelpoot die in de bosjes verborgen ligt en slaat zijn stiefpa aan gort om hem vervolgens met zevenendertig messteken naar de andere wereld te helpen. Paul meldt zichzelf al vlot bij het politiebureau.

De vlagen van geweld waaraan Paul en zijn zus worden blootgesteld zijn uitermate tragisch en hier werkt de fragmentarische aanpak van Van Geffen uitstekend omdat deze goed de chaos verbeeldt. Het is jammer dat hij minimaal gebruik maakt van de aanwezigheid van Hendrickx, die haast onherkenbaar is met bril en rode pruik. Het is vooral onbegrijpelijk waarom de makers weer de overbekende koppen uit hun rolodex hebben geplukt die je in vrijwel alle Nederlandse films en series voorbij ziet komen. Het is een wonder dat Frank Lammers zich niet ergens in de bosjes schuilhoudt.

De eerste aflevering draait vooral om het politieverhoor, de tweede om pogingen om Paul ontoerekeningsvatbaar te verklaren. Deze doelgerichte, haast thematische aanpak wordt in de twee laatste afleveringen losgelaten. Dat is dan ook het moment waarop Van Geffens serie gaat zwalken. Over sommige zaken wordt wel heel gemakkelijk heengestapt, bijvoorbeeld de pogingen om Pauls gevangenisstraf om te laten zetten naar tbs, zijn verblijf in de tbs-kliniek en zijn kennismaking met een nieuwe vrouw in zijn leven. Van Geffen laat hier kansen liggen om Pauls persoon vooral op het emotionele vlak verder uit te werken.

Ook andere belangrijke levensgebeurtenissen rondom Pauls familieleden (stiefzus Brigit lust wel een borrel) worden in een vloek en een zucht afgeraffeld. Daarbij lijkt de geweldsspiraal de rode draad. Hoofdrolspeler Chris Peters, die we nog kennen van zijn titelrol in Tonio, zet een gelaagd personage neer, die in fysiek voorkomen zo zou kunnen doorgaan voor een jeugdige Willem Holleeder.

Zoals de titel al suggereert kan een enkele gebeurtenis verregaande gevolgen hebben voor een persoon en diens directe omgeving. Van Geffen slaagt erin om dit gegeven uit te werken met een dikke zes, maar er had nog meer drama en diepgang ingezeten. Waar Paul Spruit aanvankelijk nog wordt neergezet als iemand die weloverwogen de fout ingaat en hiervoor de consequenties draagt, verandert hij steeds meer in een eenling die excuses voor zijn gedrag zoekt. De verkenning van dit aspect had meer aandacht mogen krijgen.



Een Moord Kost Meer Levens is te zien bij Videoland.