Recensie Disney+-serie 'Demons & Saviors'

Regie: Alex Waterfield | Afleveringen: 3 | Speelduur: 42-47 minuten | Jaar: 2023

"Hij had een nepcheque," beweert iemand in Demons & Saviors over wijlen James Randi, die een geldbedrag dat beschikbaar had voor de eerste persoon die zijn paranormale gave kon bewijzen. Dat is een ontzettend kleinzielige (en onware) bewering. Randi liep zo te koop met zijn uitdaging dat hij nooit weg had kunnen komen met niet uitbetalen. Het simpele feit is dat niemand ooit bewijs heeft geleverd. Ook het meisje uit deze serie niet, maar helaas is dit weer zo'n documentaire waarin de makers zich alles behalve neutraal opstellen.

Christina zit al dertig jaar in de gevangenis en heeft nog heel wat tijd te gaan, omdat ze is veroordeeld voor de moord op haar driejarig dochtertje. Een Nederlandse 'artivist' gelooft in haar onschuld en probeert samen met drie Amerikaanse studenten haar zaak heropend te krijgen. Degenen die haar destijds achter tralies hebben gezet zijn overtuigd van Christina's schuld ondanks dat het bewijs nogal karig is, afgezien van het feit dat Christina zelf een onhandig verleden heeft.

Want Christina beweert, nog steeds, dat ze als veertienjarig meisje paranormale krachten had die ze niet onder controle kon krijgen. De hele eerste aflevering is hieraan gewijd, wat volstrekt onnodig is omdat dit totaal losstaat van haar moordzaak. Dat niet alleen, het is een aanval op de wetenschap. Wederom worden professionele onderzoekers neergezet als volk dat extreem sceptisch is en het bovennatuurlijke bij voorbaat zal afdoen als onzin.

De opmerking over James Randi's nepcheque is de meest problematische, maar het is wederom ronduit belachelijk dat een documentaire een oude hoax probeert te verkopen als waarheid. Nee, Christina had absoluut geen bovennatuurlijke gave. Ze zat negen uur voor de draaiende camera en er gebeurde niets, totdat ze zelf maar een lamp omstootte. En de smoes was: "Dit duurde me te lang, ik wilde gewoon van ze af zijn." Er is een psychologe die aangeeft lange tijd met haar door te hebben gebracht waarin nooit iets gebeurde. En toch gelooft ze in haar krachten.

De verklaring voor Christina's gedrag wordt vanzelf duidelijk wanneer diezelfde aflevering ingaat op hoe het eraan toeging in haar adoptiegezin. De aflevering eindigt met een opstap naar waar het echt om draait: de moordzaak. Die kwam onder de aandacht omdat fotograaf Jan Banning haar ontmoette in de gevangenis waar hij portretten kwam nemen als kunstproject: "Ik wilde deze foto's maken om te laten zien dat we als mensen gewoon allemaal hetzelfde zijn. En toen leerde ik Christina kennen, die totaal anders was."

De tweede aflevering presenteert een hoop bewijs dat duidt op Christina's onschuld of in ieder geval dat ze geen eerlijk proces heeft gekregen. Ook komt iets ontzettend ironisch voorbij wat de makers lijkt te ontgaan: de extreem gelovige inwoners van Christina's dorp hadden het idee dat Christina een demonische heks was die wel schuldig moest zijn omdat ze ooit riep bovennatuurlijke krachten te bezitten. Dus doordat zij een sprookje verzon, kreeg ze later de toorn op haar dak van mensen die in een ander sprookje geloofden. Zonder dat paranormale verzinsel was ze misschien op vrije voeten geweest.

Omdat in de tweede aflevering meerdere mensen zeggen dat Banning en de studenten niet weten waar ze het over hebben omdat ze niet al het bewijsmateriaal hebben en zich laten manipuleren door Christina, lijkt het erop dat de derde aflevering een heel ander verhaal zal gaan vertellen. En inderdaad, de studenten bezoeken de oude officier van justitie. En die blijkt niets anders te hebben dan gewoon een grote mond en een enorm oordeel dat nergens op gebaseerd is.

Het lijkt er dus serieus op dat Christina haar dochter niet heeft vermoord en al die tijd onterecht zit opgesloten. Gaat dit dan concluderen met Christina's vrijheid? Ook niet. Het enige dat de afsluiter van Demons & Saviors te bieden heeft is een beetje hoop voor de toekomst. Kennelijk wilde men liever deze documentaire nu alvast laten zien in plaats van meer materiaal verzamelen om uiteindelijk een echte conclusie te hebben.

Uiteindelijk is Demons & Saviors dus een serie die laat zien dat in de VS mensen soms de bak in draaien voor iets dat ze niet gedaan hebben. Oftewel: niets nieuws, maar met een onzinnig aanhangsel over iets bovennatuurlijks en geen bevredigend einde. Op zich zegt een van de geïnterviewden wel iets moois: al komt iemand onsympathiek over, iedereen heeft recht op een eerlijk proces. Wellicht komt er een tweede seizoen, want Christina's verhaal is nog niet afgesloten.



Demons & Saviors is te zien bij Disney+.