Recensie HBO Max-serie 'True Detective' seizoen 4

Regie: Issa López | Cast: Jodie Foster (Liz Danvers), Kali Reis (Evangeline Navarro), John Hawkes (Hank Prior), Finn Bennet (Peter Prior), Christopher Eccleston (Ted Corsaro), Fiona Shaw (Rose Aguineau), e.a. | Afleveringen: 6 | Speelduur: 59-75 minuten | Jaar: 2024

Toen J. J. Abrams een sciencefictionscenario in handen kreeg wilde hij het best produceren, maar dan moest er wel het woord 'Cloverfield' aan de titel worden toegevoegd. The Cloverfield Paradox had oorspronkelijk niets te maken met de twee eerdere films met die naam, maar toch werd de film zo verkocht. Het is goed mogelijk dat hetzelfde is gebeurd met Night Country, het vierde seizoen van True Detective. Dit is namelijk het eerste seizoen van deze serie dat niet is geschreven door Nic Pizzolatto, maar wel het eerste waarvan het verhaal een paranormaal tintje bevat.

Het plaatsje Ennis in Alaska is zo'n plek waar de zon soms niet ondergaat of wekenlang niet boven de horizon komt. Tijdens deze aanhoudende duisternis worden een paar lijken in de sneeuw gevonden. Bij allemaal is een symbool op het voorhoofd getekend, wat hun dood lijkt te linken aan een onopgeloste moord van jaren geleden. Politiechef Danvers en trooper Navarro kunnen elkaar niet luchten, maar zullen moeten samenwerken om dit raadsel op te lossen.

Het is geen misdaad om er (onbedoeld) vandoor te gaan met andermans serieformat, vooral niet als de bedenker niet met nieuw materiaal komt terwijl het publiek daar wel op zit te wachten. Issa López schreef de zes afleveringen van dit seizoen, die ze ook allemaal zelf heeft geregisseerd. Pizzolatto neemt ditmaal genoegen met een vermelding als producent, wat ook Woody Harrelson en Matthew McConaughey weer hebben gedaan.

Daarmee is dit vierde seizoen een vrouwenproject. Dat maakt de serie geenszins zachter. Sterker nog: het mistroostige en ijskoude Alaska is misschien wel de meest rauwe setting van True Detective ooit. Er mag dan zijn gefilmd in IJsland, maar de sneeuw en de isolatie zijn niet minder genadeloos. Bovendien oogt het allemaal bedroevend armoedig, zorgt een mijnbedrijf voor vervuiling en kan de inheemse bevolking fluiten naar gerechtigheid.

De eerste aflevering introduceert deze setting, het moordmysterie en de personages. Het voelt als te veel en dat is niet onterecht. Zo speelt Fiona Shaw een soort kluizenaar met eigenlijk maar één functie: de politie naar de bevroren mannen in de sneeuw leiden. Dit personage keert af en toe terug, maar meer als verplichting dan uit noodzaak.

Daar komt bovenop dat zij naar de lijken wordt geleid door de geest van haar overleden man. Zij is daarin niet de enige, want Ennis staat erom bekend dat mensen daar soms 'iets' zien. Latere afleveringen komen niet met een verklaring; er is geen gif in de lucht dat iedereen laat hallucineren. Al het bovennatuurlijke is echt. Zonde, want dit is eigenlijk niet in de geest van True Detective. Eerder in die van The X-Files.

Het opwerpen van vragen en die vervolgens lange tijd niet beantwoorden doet dan weer denken aan Lost. Het wekt ook angst op, omdat dit inhoudt dat op sommige vragen nooit antwoorden zullen komen. Er is zelfs letterlijk een mysterie met een ijsbeer dat onopgelost blijft, of op zijn minst open is voor eigen invulling: Danvers heeft een knuffel van een ijsbeer waarvan het linkeroog ontbreekt en tot tweemaal toe verschijnt een echte ijsbeer die zijn linkeroog mist.

Gelukkig wordt bij het moordmysterie niet voor een slappe uitvlucht gekozen. Aan het einde zijn alle puzzelstukjes aan elkaar gelegd en blijkt alles knap in elkaar te passen. Het hele raadsel is geschilderd over meer dan een achtergrond; alles is met elkaar verbonden.

Visueel is alles sterk en consistent. De beelden van het landschap ogen als een duister sprookje, terwijl de rest een heldere, ruisvrije weergave is van het deprimerende leven in zo'n omgeving. Kleine huisjes die duidelijk te weinig opslagruimte hebben en ongezellig verlicht zijn, gebouwen die uitsluitend gaan voor functionaliteit in plaats van esthetiek en de camera gericht die acteurs die diep gaan voor hun rollen.

Voor hoofdrolspeelster Jodie Foster is dat niet zo moeilijk. Ze mag hier een bijzonder mens spelen. Als baas is ze meedogenloos (velen hebben een bloedhekel aan haar om redenen die vanzelf duidelijk worden) en als pleegmoeder is ze lomp. De zaak maakt haar iets soepeler, waardoor ze elke aflevering een tikkeltje menselijker wordt. Haar partner Navarro wordt vertolkt door de onbekende Kali Reis, die met haar gelaatstrekken, piercings en tatoeages een op het lijf geschreven rol speelt.

Het gegeven van de eeuwige nacht wordt niet volledig benut. Het is continu duister, maar dit heeft inhoudelijk weinig betekenis. Niemand spreekt erover en het gemis van de zon lijkt geen effect te hebben op de personages. Het gebrek aan licht zit zelfs het onderzoek niet in de weg. Het is ook niet het nachtland waarnaar de titel van dit seizoen verwijst.

Naast een solide verteld en gefilmd mysterie is Night Country ook verslavend zonder te vervallen in overdreven of overbodige cliffhangers. Voor Pizzolatto dus geen probleem om zijn naam en titel te verbinden aan een seizoen waarbij niet betrokken was. Het bovennatuurlijke sausje zal voor sommigen zonde blijven, maar niet in zulke mate dat het al het goede verdrukt.



True Detective is te zien bij HBO Max.