'Our Living World': een oproep tot gezamenlijke actie

Regie: Laura Coates, Kirstine Davidson, James Shelton | Afleveringen: 4 | Speelduur: 50-51 minuten | Jaar: 2024

Al op jonge leeftijd leren we hoe alles in de natuur zijn taak vervult om zichzelf en anderen te helpen. Het concept van een ecosysteem is niet bedacht door de makers van Our Living World, maar deze natuurdocumentaire laat wel op een simpele doch impactvolle wijze zien hoe dit er in de praktijk uitziet. Hiermee wordt een beroep gedaan om samen de strijd aan te gaan tegen de door de mens veroorzaakte ontwikkelingen die de natuur letterlijk en figuurlijk in zwaar weer hebben gebracht.

Onze reis rond de wereld begint bij een groep elanden die de poolsneeuw bevuilt met ontlasting, waardoor een groot deel van de warmte van de zon wordt weerkaatst. De oceaan kan hierdoor deels bevriezen, waarna stromingen in gang komen die een verscheidenheid aan vissoorten en ander zeeleven in leven houden. Een connectie die niet voor de hand ligt, waarmee de kijker meteen wordt voorbereid op de boodschap van de documentaire: alles is met elkaar verbonden en klimaatverandering zal de mens raken op meer manieren dan we nu weten.

De connecties tussen verschillende planten, dieren en natuurgebieden worden weergegeven door blauwe, lichtgevende stromen die door het beeld bewegen als een zenuwstelsel. Een versimpelde visuele representatie van ingewikkelde natuurprocessen, maar het ligt er wel een beetje dik bovenop. Hiermee lijkt het alsof de makers er niet op vertrouwen dat de kijker zelf verbanden kan leggen. Stilistisch leidt het ook af van de anderszins prachtige beelden.

Tussen die hoopvolle, esthetisch indrukwekkende beelden zien we de destructieve gevolgen van bosbranden, orkanen en tsunami's voor mens én dier. Deze momenten zijn kort en flitsend, als een visioen van wat er kan gebeuren als we niet opletten op wat de rest van de documentaire ons wil vertellen. Daarmee doet Our Living World wat natuurdocumentaires het beste doen: de ernst van de zaak benadrukken door te focussen op de schoonheid en magie die op het spel staan.

Wie kijkt naar de kleine gopherschildpad die in zijn uitgebreide burchten tal van andere diersoorten beschermt tegen de oprukkende bosbranden, vraagt zich meteen af wanneer hij voor het laatst fatsoenlijk gerecycled heeft. Maar wat Our Living World écht een sterke documentaire maakt, is dat de nadruk niet op individuele actie ligt. De serie roept op tot het maken van massale en structurele veranderingen om de natuur niet alleen te laten helen, maar gezond te houden, zodat nog vele generaties mens en dier hun steentje bij mogen dragen.

De vier afleveringen zouden allemaal een eigen thema moeten hebben, maar vallen desondanks regelmatig in herhaling. We zien verschillende voorbeelden van hetzelfde verhaal, maar keren ook af en toe terug naar gebieden en diersoorten die we al eerder zagen, zonder dat er iets nieuws wordt verteld. Voor het gevoel vertraagt de documentaire hierdoor, ondanks de duidelijke opbouw. Met een onderwerp waar veel mensen toch al weinig geduld mee hebben is dit een gevaar, maar het belang van de boodschap rechtvaardigt regelmatige herhaling.



Our Living World is te zien bij Netflix.