'IC 814: The Kandahar Hijack': minutieuze reconstructie van de kaping van een Indiaas vliegtuig dat in Afghanistan terechtkomt

Regie: Anubhav Sinha | Cast: Vijay Varma (Devi Sharan), Karan Dechai (Sunil Sachdeva), Pankaj Kapur (Vijaybhan Singh), Naseeruddin Shah (Vinay Kaul), Patralekha Paul (Indrani), Amrita Puri (Nandini Martin), e.a. | Afleveringen: 6 | Speelduur: 28-46 minuten | Jaar: 2024

Op kerstavond 1999 werd vlucht IC 814 van Indian Airlines gekaapt in Kathmandu. De oorspronkelijke bestemming was Delhi, maar na een zeven dagen durende kriskrasreis door de regio eindigde het vliegtuig in Kandahar, Afghanistan. IC 814: The Kandahar Hijack verkent wat er in die angstige week allemaal gebeurde. Hoe verging het de kapers en gegijzelden, wie waren betrokken bij de besluitvorming en diplomatie, hoe verliep de mediaberichtgeving en wat was het zorgproces voor de naasten van de slachtoffers?

De serie is gebaseerd op het boek Flight into Fear van journalist Srinjoy Chowdhury en de gezagvoerder van het noodlottige vliegtuig, Devi Sharan. Voor zover de getoonde gebeurtenissen subjectief gekleurd zijn, komt dat dus door betrokkenheid van de hoofdpiloot. Sharan kreeg er in bepaalde media flink van langs, maar deze serie zet hem neer als een man die alles heeft gedaan om de passagiers te helpen. Hij trekt zijn stropdas elke keer weer recht en lost zelfs eigenhandig een probleem met het pijpensysteem van de toiletten op, zodat de inzittenden weer een beetje frisse lucht kunnen ademen. Zo'n man!

Het voorgaande betekent niet dat IC 814: The Kandahar Hijack een gecondenseerde, geromantiseerde versie is van wat zich heeft afgespeeld. De serie blinkt juist uit in de – voor zover verifieerbaar – neutrale weergave van de gebeurtenissen. Deze kaping is een complexe zaak die over verschillende landsgrenzen, bevoegdheidsniveaus en individuele belangen heen reikt. IC 814: The Kandahar Hijack toont alle facetten van het geheel, wat zeker in het begin best overweldigend kan zijn voor de kijker.

Persoonsnamen, afkortingen van organisaties, bestemmingen en technische informatie vliegen je om de oren. Veel wordt nauwelijks uitgelegd, want dat deden de mensen in het echt natuurlijk ook niet. Als het bijvoorbeeld hoog in de besluitvormingsketen gaat over de inzet van NSG, hoeft men elkaar niet te vertellen dat dat staat voor National Security Guard, een counterterrorisme-eenheid van het ministerie van binnenlandse zaken. De (niet-Indiase) kijker moet veel informatie maar gewoon afleiden uit de context of zich erbij neerleggen niet alles volledig te zullen snappen en bepaalde scènes op een algemener niveau interpreteren.

Een paar keer per aflevering is er plotseling wel een enigszins komisch aandoend informatieblokje met nieuwsbeelden en een voice-over die het een en ander uitlegt. Het doet een beetje denken aan de achtergrondinformatie in Inglourious Basterds, maar dat zal niet zo bedoeld zijn. De kijker wordt bijvoorbeeld iets verteld over een van de kapingsdoelen of over de relatie tussen de verschillende regeringen die bij de diplomatieke besluitvorming betrokken zijn. De informatie is summier, maar breidt de omvang van deze serie nog wat meer uit.

Die omvang is echter ook een zwakte. Zoals gezegd wordt de kijker al vanaf de eerste scène gebombardeerd met een wirwar aan namen, instanties, complexe diplomatie en besluitvorming, waarbij hij of zij ook nog eens betrokken moet raken bij de individuele belangen en gevoelens van degenen aan boord van het vliegtuig. Het is wat te veel. Een paar van de kleinere verhaallijnen had beter geschrapt kunnen worden. De zoektocht naar de medeplichtigen in Kathmandu heeft bijvoorbeeld amper invloed op de kaping en was beter met een enkele zin in het script opgenomen.

Een vliegtuig kapen is slecht, zoveel is duidelijk. Verder biedt IC 814: The Kandahar Hijack een blik op de gebeurtenissen die echter weinig oordelend is. Beleidsmakers proberen elkaar voor de bus te gooien, maar hebben ook zorg voor een goede afloop. De kapers treden bruut op tegen de passagiers, maar zijn geen psychopaten. Ondanks de grote schaal is er genoeg ruimte voor kleinere gebeurtenissen, zonder dat die belerend worden gebracht.

Een vader komt nader tot zijn gehandicapte zoon, het vlees moet uit aangeleverde maaltijden worden gehaald in verband met de vegetariërs en een passagier wil ondanks de gijzelingssituatie een speciale behandeling omdat hij businessclass boekte. In fictie zou deze laatste genadeloos afgestraft worden, maar in deze serie is het gewoon een van de dingen die gebeuren. Ja, het irriteert de gijzelnemers en hij ondervindt er consequenties van, maar er is geen voorspelbare narratieve of morele conclusie.

Dit laatste geldt ook voor de serie als geheel. Wie eens lekker gaat zitten voor de laatste aflevering zal wellicht teleurgesteld worden, want die duurt maar achtentwintig minuten (waarvan zes minuten aftiteling). Op dezelfde neutrale manier als de serie is ingestoken worden we achtergelaten met een paar droge nieuwsflitsen en tekstkaartjes over de nasleep van de kaping. Het is een abrupt, maar passend slot.



IC 814: The Kandahar Hijack is te zien bij Netflix.