'Estonia': aangrijpend waargebeurd verhaal krijgt te langdradige vertelling

Regie: Måns Månsson, Juuso Syrjä | Cast: Jussi Nikkilä (Henri), Claes Hartelius (Johan), Kaspar Velberg (Janek), Pertti Sveholm (Pasi), Anders Mossling (Erik), e.a. | Afleveringen: 8 | Speelduur: 41-43 minuten | Jaar: 2023

In 1994 verging voor de kust van Finland een veerboot uit Estland. Van de 989 opvarenden overleefden er slechts 137. Estland, Finland en Zweden, waar het gros van de passagiers vandaan kwam, zetten zowel een grootschalige reddingsactie op poten als een onderzoek naar de oorzaak naar de ramp. Drie decennia later is het drama verfilmd als achtdelige miniserie.

Wie nog niet bekend was met de schipbreuk van de Estse veerboot zal zich verbazen over de omvang van deze ramp. Ter vergelijking: bij het zinken van de Titanic overleefden 1522 van de 2223 passagiers het niet. De Estonia was ruim de helft kleiner, maar het overlevingspercentage lag vele malen lager. Toch is deze scheepsramp nooit zo bekend geworden als die van het trans-Atlantische schip in 1912. De kijker zal zich dan ook meer dan eens verbazen over hoe dit alles zo recent heeft kunnen gebeuren.

De makers van Estonia vroegen zich dit blijkbaar ook af, want ze stellen verschillende misstanden aan de kaak. Daarmee hebben ze een aantal gevoelige onderwerpen te pakken, want iedereen wil weten hoe dit heeft kunnen gebeuren en waarom het zo lang duurde voordat er grootschalige reddingsacties op gang kwamen. De serie draait voornamelijk om het betantwoorden van deze twee vragen.

De antwoorden worden echter maar mondjesmaat gegeven. Het is duidelijk dat de weersomstandigheden zeer slecht waren, want als kijker kun je soms maar amper zien wat er gebeurt. Veel scènes spelen zich 's nachts af tijdens hevige regen- en onweersbuien. Dit schetst een waarheidsgetrouw beeld schetsen, maar het kijkt niet altijd even prettig.

In het uitgebreide onderzoek waaraan Zweden, Finland en Estland hebben meegewerkt, wordt tot op de bodem uitgezocht wat de oorzaak van de ramp kan zijn geweest. Al snel wordt duidelijk dat elk land zijn eigen belangen heeft bij een bepaalde uitkomst, waardoor het onderzoek in allerlei richtingen wordt gestuurd. Het lijkt dan ook geen echt objectief onderzoek te zijn geweest.

Ook het laat op gang komen van de reddingsactie krijgt aandacht. Maar wel veel minder, terwijl juist die kwestie bij menig kijker een hoop vragen zal oproepen. Met drie betrokken landen en veel opvarenden zou je verwachten dat alle nooddiensten zo snel mogelijk ter plaatse waren, maar dat duurde een uur en men kwam met te weinig capaciteit. Dat de veerboot binnen no time zonk en de passagiers geen schijn van kans maakten, had best wat meer aandacht verdiend. Maar de makers gaan vooral kritisch in op het onderzoek dat naderhand plaatsvond.

Ook is het verhaal erg langdradig, waardoor de serie slechts matig de aandacht vast kan houden. Het tempo ligt laag en per aflevering gebeurt er eigenlijk niet zo heel veel nieuws. Tot overmaat van ramp zorgen de vele tijdsprongen voor de nodige verwarring. Er wordt voortdurend geschakeld tussen het moment van de scheepsramp en de dagen daarna, zonder duidelijke markeringen, waardoor een goede structuur ontbreekt.

Estonia vertelt best een interessant verhaal en het is goed dat er jaren jaar later nog wat aandacht aan de ramp wordt geschonken, maar helaas zijn er behoorlijk wat gemiste kansen. De serie mist pit, tempo en kritische diepgang op cruciale onderdelen. Ook het moment van de ramp zelf had best wat uitgebreider in beeld mogen worden gebracht, al was het maar om de nodige spanning toe te voegen. Zonde, want dit had een bloedstollende serie kunnen zijn.



Estonia is te zien bij NPO Start.