Recensie SkyShowtime-serie 'Dublin Narcos'
Meer een ode aan het tijdelijke positieve effect van drugsgebruik dan een blik op de Ierse onderwereld.
Mensen die nog steeds weigeren te leren hoe biologie werkt zullen altijd redenen proberen te bedenken voor waarom iemand homoseksueel is 'geworden'. Een theorie die regelmatig de kop opsteekt is dat alle homoseksuele mannen een vervelende moeder hadden. Een verklaring voor waarom die heteroseksuele broer dan op magische wijze niet gay werd is er meestal niet. Hetzelfde doet men bij criminelen om hun gedrag te verklaren en hetzelfde tegenargument geldt: waarom werd de een met een moeilijke jeugd een crimineel en de ander niet? Dat een aangeboren karakter bestaat weigert Dublin Narcos te erkennen.
In deze documentaire wordt gekeken naar hoe harddrugs voet aan de grond kregen in Ierland en uiteindelijk een niet uit te roeien probleem werden. Aan bod komen heroïne eind jaren zeventig, xtc begin jaren negentig en cocaïne in de tweede helft daarvan. Ook wordt gesproken over hoe de mentaliteit van de maatschappij zelf invloed had op drugsgebruik.
Het woord is aan politieagenten, ex-criminelen en -gebruikers en journalisten. Het is voornamelijk de middelste categorie die overal een leuke reden voor bedenkt: de criminelen waren eigenlijk slachtoffers van misbruik en geweld als kind, het was de schuld van de overheid dat het volk keerde tot heroïnegebruik, ze zijn er nu allemaal vanaf maar drugs gebruiken is eigenlijk toch een stuk leuker dan nuchter zijn.
De eerste aflevering focust op de familie Dunn. Een daarvan beweert dat ze zich zeker met illegale zaken bezighielden, maar niet heroïne. Kort daarna – niet bepaald een verrassing – komt aan bod hoe een van zijn broers op heterdaad betrapt is op het verdelen van een voorraad heroïne. Toch komen de makers hier niet op terug. Die nog levende Dunn wordt respectvol met rust gelaten en mag nog steeds zijn zegje doen.
De tweede aflevering maakt het wel heel bont. Ruim twee derde gaat niet over wie er achter de xtc-handel in Ierland zat, maar over hoe ontzettend geweldig het was om een pilletje te slikken. De ene na de andere rave-veteraan komt aan het woord, met niets anders dan lof voor het spul. Dat is al niet bijzonder verstandig, maar het is ook niet waar deze documentaire over zou moeten gaan.
Pas later wordt een beetje uitgeweid over de nadelen van xtc-gebruik. Te weinig na zo'n opbouw. Er is ook niet genoeg tijd over om voldoende te informeren over wie de grootste leverancier was, hoe die te werk ging en hoe deze handel ten einde kwam. Dat wordt dus snel afgeraffeld. Kennelijk was er nooit een baron bekend en was het verbieden van grootschalige raves de enige oplossing.
De afsluiter richt zich op cocaïne en daarin wordt duidelijk dat de redenen uit de eerste aflevering slappe smoesjes zijn. Mensen zouden drugs zijn gaan gebruiken omdat het zo slecht ging met de economie. Begin jaren negentig viel het best mee, maar ging het blijkbaar niet goed genoeg om geen drugs meer te gebruiken. Midden jaren negentig was het economisch dik in orde, maar werd er evengoed drugs gebruikt. Oftewel: er is geen enkele andere reden voor drugsgebruik dan dat het iemands persoonlijke keuze is.
Het is nergens uit op te maken waarom Dublin Narcos op meerdere gebieden zo graag ergens de schuld wil kunnen neerleggen, maar zelfs als documentaire boeit ze niet zo. Er komen mensen aan het woord en er komt archiefmateriaal voorbij, maar er wordt ook weer gebruikgemaakt van acteurs om verhalen van geïnterviewden weer te geven. Of er moest tijd worden gevuld óf de makers konden geen keuze maken over de stijl en besloten dan maar meerdere te hanteren.
Een van de journalisten geeft het vlak voor het einde zelf al aan: er is helaas geen bevredigende conclusie, drugshandel gaat gewoon door. Uiteindelijk zijn er maar twee Dublin-narco's belicht: de familie Dunn en een of ander klein driftig ventje waarvan het onduidelijk is hoe het nou precies met hem is afgelopen. In principe is de eerste aflevering de meest interessante, want die laat zien wie een doelwit was voor de politie en wat er is gedaan om het probleem aan te pakken.
Wat sommige van de (ex-)criminelen als kind hebben moeten verduren is oprecht onmenselijk. Maar zij zijn niet de enigen die het is overkomen en al die anderen zijn wel op het rechte pad gebleven. De economie stond er destijds inderdaad slecht voor, maar toch waren de straten meer gevuld met demonstranten tegen de heroïne-epidemie dan met gebruikers, dus ook dat is geen excuus. Dublin Narcos levert niet echt wat ze belooft, maar waarschijnlijk wisten de makers sowieso niet wat ze wilden bieden en hebben ze dus maar gewoon alles in geflanst om tot een driedelig geheel te komen.
Dublin Narcos is te zien bij SkyShowtime.