'Milliardærøya': vanaf aflevering twee het neusje van de zalm
Een vete tussen twee rijke zalmboerderijen in Noorwegen biedt droogkomisch vertier met een feministische saus.
Het zou kunnen Milliardærøya is geïnspireerd door Succession. Maar waar die bejubelde HBO-serie vooral aansluiting zoekt bij The Godfather en Yellowstone, zit haar Noorse tegenhanger dichter bij Romeo en Julia – maar dan zonder liefdesverhaal – en House of Gucci. De toon is ook heel anders. In Succession blinken de personages uit in bijtend cynisme, terwijl in Milliardærøya de humor Scandinavisch droog is en de personages geen monsters zijn. In feite is dit een sobere, grappige en moderne Game of Thrones, waarin de machtsstrijd tussen twee families beslecht wordt door de interne strijd binnen die families.
Milliardærøya speelt zich af in Noorwegen, dus draait het verhaal niet draait om media, prostitutie of drugs, maar om zalm. Een eiland in de buurt van Trondheim huisvest twee zalmboerderijen met wereldfaam: Marlax en Meyer Fjordbruk. Die eerste wordt gerund door Julia Lange, de kille matriarch van een nouveau riche-familie, de tweede door Gjert Meyer, een gierige selfmade man die zijn conservatieve ideeën in alle lagen van zijn bedrijf en privéleven heeft geïmplementeerd. De twee concurrenten leven relatief vreedzaam naast elkaar, tot een aandeelhouder van Meyer Fjordbruk, op de vlucht wegens belastingontduiking, komt te overlijden.
Zijn aandelen komen in handen van een tante die ze uit wraakzucht voor een appel en een ei afstaat aan concurrente Julia. Die laatste zet meteen de vijandige overname van Meyer Fjordbruk in gang. Dat zou vlotjes kunnen verlopen, ware het niet dat beide ceo's hetzelfde karaktergebrek bezitten: ze zijn blind voor de ambitie van hun oudste kind. Julia acht dochter Amy niet zo intelligent en gehaaid als zichzelf en seksist Gjert duwt dochter Trine in de rol van slavin van zijn gehandicapte echtgenote.
De eerste aflevering vormt een hindernis voor een vlotte bingewatch. In vijfenveertig minuten worden niet minder dan vijftien essentiële personages voorgesteld. Deze wie-is-wie en duiding van de onderlinge relaties vergt een dusdanige inspanning dat de kans bestaat dat je bij de aftiteling afhaakt. Doe dat niet, want in aflevering twee wordt alles duidelijk en ontplooit zich een heerlijke mix van intriges en kurkdroge komedie.
De humor komt meestal voort uit de situaties. Een echtgenoot van een personage creëert zelf een incident dat zijn vrouw onverwacht 'warm' maakt voor overspel. Wanneer Gjert te lang bij de bakker moet wachten, heeft dat verrassende gevolgen. Sommige personages zijn gewoonweg grappig door een karaktertrek. De schoonzoon van Gjert blijkt zo'n angsthaas dat hij bij het minste een zenuwcrisis krijgt. Een amateurimpresario haalt zich door zijn ongefilterde domheid de woede van een Amerikaanse studio op de hals. En ijskoningin Julia identificeert ze zich helemaal met Glenn Close in Fatal Attraction wanneer ze wraak wil nemen.
Verbale gevechten vol venijn of hilarische situaties gecreëerd door extreem hebzuchtige en opportunistische personages zoals in Succession ga je in deze schepping van Lilyhammer-bedenkers Anne Bjørnstad en Eilif Skodvin niet vinden. De meeste personages in Milliardærøya hebben een goede inborst. Wanneer ze echter diep in hun ziel worden getroffen, verliezen ze hun gezond verstand en laten ze zich leiden door wraakzucht. In tegenstelling tot de Roy-monsters begrijp je hen wel en kan je je met hen identificeren.
Boeiend is ook dat het centrale plot gedreven wordt door vrouwen. De mannen hier zijn ofwel luie profiteurs ofwel bange pantoffelhelden ofwel conservatieve en gierige seksisten, terwijl de vrouwen in alle situaties het initiatief nemen. Een flink contrast met heel wat series die op één sterke vrouw na vooral bepaald worden door de mannelijke drive. In die zin past Milliardærøya helemaal binnen de recente feministische golf. Het tweede seizoen belooft alvast een knaller te worden.
Milliardærøya is te zien bij Netflix.
Deze nieuwe Scandinavische serie moet Netflix helemaal gaan veroveren
Vanaf aankomende donderdag bekijk je op Netflix de nieuwe Scandinavische serie Billionaire Island.