'Hysteria!': angst voor satanisme leidt tot satanisme, of andersom?
Als je genoeg mensen tegelijkertijd bang maakt voor hetzelfde, verandert dat hun realiteit.
Eind jaren tachtig verdwijnt een tienerkoppeltje in het slaperige plaatsje Happy Hollow. De twee zijn ontvoerd door mensachtige wezens met pestmaskers op, maar dat weet niemand. Geruchten van satanisme steken echter al snel de kop op, wat zorgt voor veel beroering op de highschool waar metalhead Dylan een anoniem leven leidt. Hij is de gitarist van Dethkrunch, maar niemand loopt warm voor deze driekoppige muziekformatie. Totdat het mooiste meisje van de klas belooft naar zijn optreden te komen en hij begint te dwepen met het occulte. De slogan voor de nieuwste show van Dethkrunch: "Witness pure evil!"
Al in de eerste aflevering van Hysteria! wordt zeer sterk gesuggereerd dat er daadwerkelijk duistere krachten in het spel zijn. Niet zozeer binnen het machtsbereik van de sullige tiener Dylan, die de toenemende hysterie rond het satanisme alleen uitbuit om een heel (heel klein) stukje populariteit mee te pikken, maar wel bij hem thuis. Moeder wordt door een onzichtbare entiteit door het huis gesleept en op de koffietafel gesmeten. Het spookt in Happy Hollow.
Hysteria! is een gelaagd horrordrama over een vermissing, highschoolperikelen, satanische krachten en rockmuziek in de jaren tachtig. Met dit rijtje springt natuurlijk meteen Stranger Things in gedachten, maar Hysteria! is een volwassener en psychologisch interessanter geheel dan het onlogicafestival van de Duffers, dat zeker de laatste seizoenen een bedenkelijk niveau aantikt. Popculturele verwijzingen, coming-of-agedramatiek en het bovennatuurlijke zijn alom aanwezig, maar ingebed in een redelijk origineel en consistent verhaal met goed uitgewerkte personages.
Naast Dylan en zijn twee bandleden speelt een keur aan dorpsbewoners een rol in het mysterie van Happy Hollow. Verschillende agenten onderzoeken de verdwijning van het koppeltje, kerkelijke instanties en religieuze fanatici starten een campagne tegen de invloed van Satan, de ouders van de scholieren raken betrokken, cultisten steken de kop op en zelfs een 'deprogrammer' doet zijn intrede. Iedereen heeft eigen belangen en geheimen, maar niemand legt alle puzzelstukjes meteen goed.
De cast levert over het algemeen prima acteerwerk. Vooral de vrouwelijke vertolkingen zijn grappig en intens: Julie Bowen als Dylans moeder, Jessica Treska als het knappe meisje dat met de geek datet en Anna Camp als de godsdienstwaanzinnige Tracy die het dorp ophitst. Emjay Anthony in de hoofdrol en Kezii Curtis en Chiara Aurelia als de andere bandleden hebben uitgebreide muzikale training gehad om Dethkrunch goed te laten klinken. Hun nummers zullen metalfans fijn in het gehoor liggen en Aurelia is een verdienstelijke leadzanger.
Naarmate er meer inzicht ontstaat in de gebeurtenissen en verbanden nemen de psychologische spelletjes en intriges tussen de personages steeds meer toe. De sfeer is soms luchtig en grappig (dit blijft ook een highschooldrama), maar altijd met een serieuze ondertoon van generatieconflict en geestelijk misbruik. De volwassenen die overal duivelsaanbidding zien (zelfs in Thundercats en De Smurfen) drijven de jeugd juist op dat pad. Wat is de kip en wat het ei?
De hysterie tegen vermeende satanisten die de dorpsbewoners en de lokale media meer en meer in zijn greep krijgt, ontstaat in een tijd zonder internet en sociale media. Alles speelt zich af in het vacuüm van Happy Hollow, wat een warm, nostalgisch gevoel geeft. Het bombardement van nummers van Alice Cooper, Queen, Iron Maiden, Thin Lizzy en andere rockbands op de soundtrack draagt daaraan bij. De aankleding van Hysteria! heeft weliswaar niet de flamboyante uitstraling van Stranger Things, maar zet afdoende het tijdsbeeld neer.
In dit verhaal over een besloten plaatsje en de bizarre denkbeelden die zich daarbinnen verspreiden, is de parallel met de huidige tijd en de constant digitaal met elkaar verbonden wereldgemeenschap niet enorm evident. Maar desinformatie en hysterie zijn van allen tijde en tegenwoordig is hele wereld een dorp. Bedenk bijvoorbeeld dat samenzweringsplatform QAnon een flinke aanhang vond voor het idee dat in de Verenigde Staten de Democraten systematisch betrokken waren bij rituele kinderoffers. "Als je genoeg mensen tegelijkertijd bang maakt voor hetzelfde, verandert dat hun realiteit."
Hysteria! duikt genoeg onder de oppervlakte van massahysterie en angst voor het onbekende om tot interessante overpeinzingen te leiden, maar is qua plot soms wat voorspelbaar en rechtvaardigt niet helemaal de lange speelduur. Ook had de spanning soms wel wat dikker aangezet mogen worden. De sfeer wordt bijvoorbeeld nooit zo beklemmend als in Midnight Mass, dat met dezelfde thema's speelt. Niettemin is Hysteria! een vermakelijke serie die je weer even naar de jaren tachtig brengt. Een tijd waarin ouders banger waren voor de invloed van satanische rockbands dan voor gameverslaving en toxiciteit op sociale media.
Hysteria! is te zien bij SkyShowtime.