'One Hundred Years of Solitude': magisch verhaal, magische beelden
De eerste aflevering is van een zeldzame schoonheid, de rest helaas iets minder.
Zo af en toe komt er op een streamingdienst een serie voorbij die zich alleen op het eerste oog al onderscheidt van een generieke popcornthriller of het zoveelste vervolgseizoen. Het ambitieus opgezette One Hundred Years of Solitude verhaalt met visuele grandeur over de lotgevallen van de familie Buendía, waarvoor de zoektocht naar geluk na een nieuw begin blijft samengaan met verdriet en ongemak. De betoverende beeldtaal zorgt voor een tegenstrijdig, maar fascinerend schouwspel, waarin de visuele pracht een welkome handreiking is om de misère van opeenvolgende generaties te doorstaan.
Honderd jaren van eenzaamheid beginnen met een verboden liefde. José Arcadio Buendía en Úrsula zijn in een zucht voor elkaar gevallen, maar omdat ze ook als bloedverwanten door het leven gaan kunnen ze niet rekenen op de zegen van hun families. Gedreven door passie en nieuwsgierigheid besluit José Arcadio zijn vrouw en een groep welwillende dorpsgenoten mee op reis te nemen. Waar de verwilderde jungle bijna plaatsmaakt voor de zee, sticht hij Macondo.
Zijn geliefde Ursúla blijkt niet helemaal immuun voor de waarschuwende woorden van haar moeder, want bij de geboorte van haar twee zoons kijkt ze hun lichamen angstig na op mogelijke geboorteafwijkingen. Het is een van de manieren waarop de makers het drama van de familie Buendía terloops met magisch realisme kleuren. Een van de eerste droomsequenties in de serie doet sterk denken aan het vroegere werk van Luis Buñuel, die zijn magisch realisme in Los Olvidados en navolgende titels ook altijd bleef gronden in een sociale en politieke werkelijkheid.
Ondanks de fantastische en esoterische randjes (ook alchemie komt nadrukkelijk om de hoek kijken) blijft One Hundred Years of Solitude in zijn kern wel een generatiedrama. Vanaf de tweede aflevering verschuift de aandacht naar oudste zoon Jose Arcadio (die ironisch genoeg door zíjn ouders verstoten wordt) en vervolgens naar tweede zoon Aureliano, die steeds sterker op de voorgrond treedt als eigenlijke hoofdpersoon.
De cultelementen die na de stichting van Macondo worden ingebracht door de komst van alchemist Melchiades (even lijkt de serie het pad van de HBO-serie Carnivàle in te slaan), maken later weer plaats voor familiebeslommeringen, onbeantwoorde liefdes en uiteindelijk voor fysieke strijd. Als de conservatieve overheid zich steeds ingrijpender met de gang van zaken in het dorpje gaat bemoeien, ziet de verstarde Úrsula de herinneringen aan het meer apolitieke idealisme van haar man plaatsmaken voor het revolutionaire optreden van Aureliano.
De zelfbenoemde liberaal is vanwege zijn houterige voorkomen en ongemakkelijke gedrag (als geschatte dertiger ontwikkelt hij een obsessie voor een véél te jong meisje) zeker geen typische held, wat het lastig maakt om met hem mee te leven. Úrsula ziet wel degelijk een held in haar zoon, maar beseft zich ook dat er in Macondo nu een angstcultuur heerst en dat de vrede van vroeger voorgoed verleden tijd is.
Het is begrijpelijk dat de serie een politieke wending neemt, maar de avontuurlijke eerste aflevering schept wel een belofte die nooit meer voor de volle honderd procent wordt ingelost. De familieperikelen worden zo aangezet dat het drama soms op de rand van soapachtig balanceert. Zeker in de middelste afleveringen volstaat de term 'onderhoudend' meer dan de eerste indruk van een mogelijk meesterwerk. Toch blijft One Hundred Years of Solitude imponeren, wat alles te maken heeft met het verbluffende camerawerk.
Als de oudste zoon van José Arcadio en Úrsula in de eerste aflevering tussen de rieten huisjes van Macondo door meandert, volgt de camera hem in een trackingshot dat zo uit Terrence Malicks The New World had kunnen komen. Ook in het vervolg blijft de beeldtaal onderscheidend, met beheerste zooms en detailrijke mise-en-scène, en met lang aangehouden takes als voornaamste signatuur.
Een van de twee regisseurs van de afleveringen (Laura Mora) tekende vóór haar werk aan One Hundred Years of Solutide voor het magisch realistische drama Los Reyes del Mundo. Wie die titel dit jaar in de bioscoop meepakte, kon zijn verwachtingen van deze boekbewerking (naar het geijkte werk van Nobelprijswinnaar Gabriel García Márquez) alvast naar boven bijstellen. Het was een traktatie geweest als het scenario van de eerste acht afleveringen zich had kunnen meten aan de beeldende aanpak, maar het volgende achtluik is alsnog meer dan welkom.
One Hundred Years of Solitude is te zien bij Netflix.