Recensie
'Tylko Jedno Spojrzenie': bulkt van de intriges, maar biedt niets wat honderden thrillers al niet eerder boden
Voor deze Poolse bewerking van Harlan Cobens boek Just One Look zal het bij één blik blijven.
Regie: Marek Lechki, Monika Filipowicz | Cast: Maria Debska (Greta), Cezary Lukaszewicz (Jacek), Piotr Stramowski (Jimmy D.), Miroslaw Zbrojewicz (Borys), Mirosław Haniszewski (Macher), Marta Malikowska (Kamila), Monika Krzywkowska (Sandra), e.a. | Afleveringen: 6 | Speelduur: 41-52 minuten | Jaar: 2025
Een vrouw met geheugenverlies, een verdwenen echtgenoot, een blunderende huurmoordenaar, een maffiabaas met een zachte kant, een jurist op zoek naar de moordenaar van zijn dochter, een vrouw die geilt op haar buurman: met deze plotelementen hoopt Tylko Jedno Spojrzenie de kijkers enkele uurtjes bezig te houden. Dat zal wel lukken, maar topkwaliteit hoeven ze niet te verwachten van deze nogal droog uitgevallen miniserie van Poolse makelij.
De Amerikaanse thrillerauteur Harlan Coben schrijft al sinds begin jaren negentig bestsellers, maar vreemd genoeg duurde zo'n anderhalf decennium voordat een van zijn boeken werd verfilmd. En niet door Hollywood, maar door de Fransen. Guillaume Canet en Luc Besson wisten Cobens Tell No One in 2006 succesvol te verfilmen als Ne Le Dis à Personne, waarna in 2015 en 2017 Franse miniseries volgden gebaseerd op No Second Chance en Just One Look.
Het is niet onbegrijpelijk dat een Amerikaanse verfilming lange tijd uitbleef. Amerikaanse media halen immers hun neus op voor Cobens thrillers, waarvan de vergezochte plots net niet interessant genoeg zijn voor de bioscoop. Maar ze lenen zich wel voor een paar uur pretentieloze televisie. In 2018 tekende Coben daarom een contract met Netflix om veertien van zijn romans als miniserie te laten verfilmen, vooral voor de Europese markt. Met Tylko Jedno Spojrzenie krijgt Just One Look een tweede verfilming.
In deze miniserie is Cobens verhaal overgeheveld naar Warschau, al merk je niet veel van die verandering. De actie is voornamelijk gesitueerd in fraaie buitenwijken met vermogende burgers die je overal hebt rond westerse hoofdsteden. We volgen Greta, gelukkig getrouwd met Jacek en moeder van twee kinderen. Wanneer ze een oude foto toegespeeld krijgt, begint een nachtmerrie. Op de vijftien jaar eerder genomen foto staan haar man, een vrouw wiens hoofd met een stift is doorkruist en nog andere mensen. Jacek ontkent dat hij op de foto staat en vertrekt vervolgens, om niets meer van zich te laten horen.
Greta probeert haar man te vinden en in het verleden te duiken, maar kampt daarbij met een groot probleem: geheugenverlies. Vijftien jaar eerder overleefde ze een enorme concertbrand, waarbij veel mensen omkwamen, en sindsdien kan ze zich alles wat voor en tijdens het concert gebeurde niet meer herinneren. Wel heeft ze nachtmerries over het incident, die haar niet wijzer maken.
Coben weet je direct het verhaal in te sleuren met een opening die ogenschijnlijk niets met Greta's verhaallijn te maken heeft. Een rouwende jurist bezoekt in de gevangenis een doodzieke huurmoordenaar die beweert dat hij zijn dochter heeft vermoord. Enkele scènes later wordt onthuld dat een man die Greta beschermt, om welke reden dan ook, in feite een maffiabaas is. Al die informatie moet de toeschouwer in een recordtempo voorbereiden op wat een zeer vernuftig thrillerverhaal belooft. Maar Coben is niet zo briljant als hij denkt te zijn.
De schrijver, die als producent volledige controle had over de scripts, voegt veel loshangende en soms onlogische dingen toe om de essentiële intrige te verhullen. Dat deed Alfred Hitchcock ook, maar de onlogische of overbodige verhaalelementen in zijn films ontdekte je pas lang na de aftiteling. Hij omschreef dat zelf als 'fridge logic': pas wanneer je naderhand kip uit je koelkast haalt daalt het besef in dat een bepaald element er niets mee te maken heeft. Bij Coben heb je dat al door tijdens het kijken.
Zo is bijvoorbeeld de sekswerkster die door huurmoordenaar nummer twee wordt bezocht, de overbuur van de beste vriendin van Greta. Een enorm toeval dat grote gevolgen heeft. Die vriendin geilt bovendien op haar buurvrouw waardoor ze, zoals James Stewart in Rear Window, goed kan zien wat er verkeerd loopt. Hoe handig! Als Coben iets nodig heeft om het verhaal sneller te laten verlopen of zogenaamd spannender te maken, vindt hij er altijd wel wat op. Maar van een organische verhaalopbouw is geen sprake. Een ander voorbeeld zijn personages die enkel opduiken om de hoeveelheid verdachten te vergroten.
De klunzende huurmoordenaar is inmiddels een cliché, maar die van Tylko Jedno Spojrzenie ontpopt zich desondanks tot het meest amusante personage. Helaas vertikken de Poolse regisseurs en scenaristen het om er een portie zwarte komedie à la de gebroeders Coen aan toe te voegen, terwijl de scènes smeken om Fargo-toestanden. Op een flauw grapje na is Tylko Jedno Spojrzenie droog en humorloos. Maar ja, dit is een Poolse serie en onze Poolse filmvrienden staan niet bekend om hun exuberante gevoel voor humor.
Tylko Jedno Spojrzenie bekijk je niet voor de personages of een logisch plot. De fans van Coben weten dat de schrijver hen met een relatief origineel basisintrige altijd enkele uurtjes zoet houdt, maar wie de lat iets hoger legt ziet een verhaal dat niet boven de middelmaat van het misdaadgenre uitstijgt. En met zijn overdreven intriges en bestofte cliché heeft Coben dat genre inmiddels flink uitgehold.
Een vrouw met geheugenverlies, een verdwenen echtgenoot, een blunderende huurmoordenaar, een maffiabaas met een zachte kant, een jurist op zoek naar de moordenaar van zijn dochter, een vrouw die geilt op haar buurman: met deze plotelementen hoopt Tylko Jedno Spojrzenie de kijkers enkele uurtjes bezig te houden. Dat zal wel lukken, maar topkwaliteit hoeven ze niet te verwachten van deze nogal droog uitgevallen miniserie van Poolse makelij.
De Amerikaanse thrillerauteur Harlan Coben schrijft al sinds begin jaren negentig bestsellers, maar vreemd genoeg duurde zo'n anderhalf decennium voordat een van zijn boeken werd verfilmd. En niet door Hollywood, maar door de Fransen. Guillaume Canet en Luc Besson wisten Cobens Tell No One in 2006 succesvol te verfilmen als Ne Le Dis à Personne, waarna in 2015 en 2017 Franse miniseries volgden gebaseerd op No Second Chance en Just One Look.
Het is niet onbegrijpelijk dat een Amerikaanse verfilming lange tijd uitbleef. Amerikaanse media halen immers hun neus op voor Cobens thrillers, waarvan de vergezochte plots net niet interessant genoeg zijn voor de bioscoop. Maar ze lenen zich wel voor een paar uur pretentieloze televisie. In 2018 tekende Coben daarom een contract met Netflix om veertien van zijn romans als miniserie te laten verfilmen, vooral voor de Europese markt. Met Tylko Jedno Spojrzenie krijgt Just One Look een tweede verfilming.
In deze miniserie is Cobens verhaal overgeheveld naar Warschau, al merk je niet veel van die verandering. De actie is voornamelijk gesitueerd in fraaie buitenwijken met vermogende burgers die je overal hebt rond westerse hoofdsteden. We volgen Greta, gelukkig getrouwd met Jacek en moeder van twee kinderen. Wanneer ze een oude foto toegespeeld krijgt, begint een nachtmerrie. Op de vijftien jaar eerder genomen foto staan haar man, een vrouw wiens hoofd met een stift is doorkruist en nog andere mensen. Jacek ontkent dat hij op de foto staat en vertrekt vervolgens, om niets meer van zich te laten horen.
Greta probeert haar man te vinden en in het verleden te duiken, maar kampt daarbij met een groot probleem: geheugenverlies. Vijftien jaar eerder overleefde ze een enorme concertbrand, waarbij veel mensen omkwamen, en sindsdien kan ze zich alles wat voor en tijdens het concert gebeurde niet meer herinneren. Wel heeft ze nachtmerries over het incident, die haar niet wijzer maken.
Coben weet je direct het verhaal in te sleuren met een opening die ogenschijnlijk niets met Greta's verhaallijn te maken heeft. Een rouwende jurist bezoekt in de gevangenis een doodzieke huurmoordenaar die beweert dat hij zijn dochter heeft vermoord. Enkele scènes later wordt onthuld dat een man die Greta beschermt, om welke reden dan ook, in feite een maffiabaas is. Al die informatie moet de toeschouwer in een recordtempo voorbereiden op wat een zeer vernuftig thrillerverhaal belooft. Maar Coben is niet zo briljant als hij denkt te zijn.
De schrijver, die als producent volledige controle had over de scripts, voegt veel loshangende en soms onlogische dingen toe om de essentiële intrige te verhullen. Dat deed Alfred Hitchcock ook, maar de onlogische of overbodige verhaalelementen in zijn films ontdekte je pas lang na de aftiteling. Hij omschreef dat zelf als 'fridge logic': pas wanneer je naderhand kip uit je koelkast haalt daalt het besef in dat een bepaald element er niets mee te maken heeft. Bij Coben heb je dat al door tijdens het kijken.
Zo is bijvoorbeeld de sekswerkster die door huurmoordenaar nummer twee wordt bezocht, de overbuur van de beste vriendin van Greta. Een enorm toeval dat grote gevolgen heeft. Die vriendin geilt bovendien op haar buurvrouw waardoor ze, zoals James Stewart in Rear Window, goed kan zien wat er verkeerd loopt. Hoe handig! Als Coben iets nodig heeft om het verhaal sneller te laten verlopen of zogenaamd spannender te maken, vindt hij er altijd wel wat op. Maar van een organische verhaalopbouw is geen sprake. Een ander voorbeeld zijn personages die enkel opduiken om de hoeveelheid verdachten te vergroten.
De klunzende huurmoordenaar is inmiddels een cliché, maar die van Tylko Jedno Spojrzenie ontpopt zich desondanks tot het meest amusante personage. Helaas vertikken de Poolse regisseurs en scenaristen het om er een portie zwarte komedie à la de gebroeders Coen aan toe te voegen, terwijl de scènes smeken om Fargo-toestanden. Op een flauw grapje na is Tylko Jedno Spojrzenie droog en humorloos. Maar ja, dit is een Poolse serie en onze Poolse filmvrienden staan niet bekend om hun exuberante gevoel voor humor.
Tylko Jedno Spojrzenie bekijk je niet voor de personages of een logisch plot. De fans van Coben weten dat de schrijver hen met een relatief origineel basisintrige altijd enkele uurtjes zoet houdt, maar wie de lat iets hoger legt ziet een verhaal dat niet boven de middelmaat van het misdaadgenre uitstijgt. En met zijn overdreven intriges en bestofte cliché heeft Coben dat genre inmiddels flink uitgehold.
Interesse om voor ons te komen schrijven? Wij zijn op zoek naar freelance redacteuren.
Vorige dag